اسب بخار
اسب بخار یکی از آن دسته اصطلاحاتی است که کمتر کسی معنی دقیق آن را میداند با این حال هر روز میلیونها نفر به صورت مستقیم در اتومبیلها و موتور سیکلت ها از آن استفاده میکنند و نام آن را به زبان میآورند. امروز قصد داریم به معرفی اسب بخار و کارکرد آن بپردازیم.
اصطلاح اسب بخار برای اولین بار توسط جیمز وات مهندس اسکاتلندی در سال ۱۷۸۱ به کار گرفته شد. شاید الان کمی ترکیب دو کلمه اسب و بخار برای ما غریب باشد اما داستان استفاده از آن برمیگردد به زمانی که جیمز در معدن ذغال سنگ کار میکرد و قصد پیدا کردن راهی برای محاسبه توان اسبها در زمان بالا کشیدن سطلهای ذغال سنگ پیدا کند نتیجه محاسبات وی این بود که هر اسب در هر ثانیه میتواند وزنی ۷۵ کیلوگرمی به ارتفاع ۱ متر بلند کند. (البته مسلما اسب چیزی را بلند نمیکند! این کار را از طریق قرقره و طناب انجام میداده است.)
بعدها جیمز وات دقیقا از همین روش برای محاسبه نیروی تولیدی ماشینهای بخار استفاده کرد و اصطلاح “اسب بخار” را پدید آورد. در واقع هر اسب بخار تولید شده توسط ماشینهای بخار معادل ۷۴۶ است. این رقم، عددی خود ساخته محسوب میشود. در حال حاضر از عدد مذکور برای محاسبه نیروی تولیدی ماشینهای پیستونی، موتورهای توربینی، موتورهای الکتریکی و مابقی ماشین آلاتی که با آنها سروکار داریم استفاده میشود.
نحوه محاسبه نیروی تولیدی در ماشین آلات
در اتومبیلهای احتراق درونی، ابتدا با دستگاههای مخصوصی که به خروجی میللنگ موتور وصل میشود که باری روی موتور قرار میدهد، حداکثر مقدار گشتاور تولیدی را محاسبه میکنند و آن را در دور موتور ضرب کرده و بر عدد ۵۲۵۲ تقسیم میکنند. بگذارید این ماجرا را در قالب یک مثال جای دهیم تا بهتر متوجه شوید:
فرض کنید اتومبیلی با دور موتور ۳۶۰۰ و گشتاور ۲۰۰ نیوتن متری داریم. اکنون از حاصل ضرب ۳۶۰۰ در ۲۰۰ عدد ۷۲۰۰۰۰ بدست میآید که میبایست آن را بر عدد ۵۲۵۲ تقسیم نماییم. در نتیجه به عدد ۱۳۷ میرسیم که نشان دهنده قدرت تولیدی اتومبیل میباشید و آن را ” اسب بخار ” مینامیم. البته از این روش برای تمام موتورها استفاده نمیشود و صرفا برای موتور های تنفس طبیعی مورد استفاده قرار میگیردو برای سایر موتورها از فرمولهای مجزایی استفاده میکنند.